نقش وسایل ارتباط جمعی
الف) تفریحی و سرگرمی: طنز
ب)آگاهی دهندگی : علمی و آموزشی،جدی،گزارش،یاداشت و مقاله و..
ج) تعلق اجتماعی: رسانه می تواند ب مخاطب القا کند ک متعلق ب یک جمع خاص می باشد(مثال : کسانی ک روزنامه خراسان می خوانند این حس ب آنها القا می شود ک خراسانی هستند)
د) همگن سازی: کسانی ک از یک رسانه خاص استفاده میکنند بعد از مدتی تفکرات و عقایدشان شبیه ب آن رسانه میشود. هم فکر خواهند شد هم عقیده خواهند شد
هـ) خبری: اطلاعات بسیار سریع انتشار پیدا می کند، مصاحبه
4بلوک خبری ک در یک خبر باید وجود داشته باشند :
1-اطلاعات ßپاسخ ب عناصر خبری هستند.
2- نقل قولß باید توجه داشت ک در همه خبر ها نیاز ب نقل قول نمی باشد. در آوردن نقل قول نیاز نیست تمام سخنان سخنران را مو ب مو بیان کرد، زیرا باعث طولانی شدن خبر می شود ک این یک ضعف است.بلکه باید سخنان طلایی و مهم را آورد. بنابراین نقل قول ها باید طلایی باشند.
نکاتی در رابطه با نقل قول طلایی : کوتاه باشد زیرا نقل قول بلند تاثیرگذاری کم تری دارد،نقل قول باید ب ارزش خبر بیافزاید،نقل قول را در لید استفاده نکنید،سعی شود بیشتر از4مورد در خبر از نقل قول استفاده نشود(البته این بستگی ب رویداد دارد)،حالات روحی و ظاهری گوینده را اگر در بر بیاوریم ب خواننده کمک می کند درک بهتری از موضوع بدست آورد. نقل قول ب صورت مستقیم و غیر مستقیم می آید. در نقل قول مستقیم جمله بدون هیچ دخل و تصرفی آورده می شود ولی در نقل قول غیر مستقیم خبرنگار می تواند جمله را بدون اینکه در معنی و ماهیت اصلی خبر تغییری ایجاد کند، تغییر دهد.
3- مشاهدات عینی
4- پیشینه خبر یا همان سابقه خبر ß در بسیاری از موارد برای فهم مطالب جدید احتیاج ب ذکر سابقه رویداد است
سابقه خبر را می توان ب صورت های زیر نشان داد :
• با افزودن یک پاراگراف کامل بعد از مطلب جدید
مثال :بیروت(لبنان) آسوشیدپرس – بر اثر انفجار بمب در بندر تریپولی در شمال لبنان ، امروز15نفر کشته و 45نفر مجروح شدند.
از فروردین ماه گذشته تاکنون براثر انفجار بمب در شهرهای شمالی،مرکزی و جنوبی لبنان،158نفر جان خود را از دست دادند.
•با ذکر یک عبارت کوتاه
مثال: لندن(انگلیس)-رویتر : در پی اخراج یک هزار معلم در ماه گذشته، دولت انگلیس در نظر دارد تا پایان سال جاری مسیحی، حدود1500معلم دیگر را از کار برکنار کند.
و این سخن معظم له نیز از یادمان محو نخواهد شد:
«آن کسانى که از راه انقلاب برگردند، مثل کسانى هستند که در تابستان روزه گرفته‌اند و تا اواخر روز، روزه را حفظ مى‌کنند، اما یک ساعت به غروب، دو ساعت به غروب طاقتشان تمام مى‌شود؛ افطار مى‌کنند. این مثل همان کسى است که از اولِ روز، روزه نگرفته است. باطل کردن روزه در هر زمانى از ساعات روز باشد، ابطال روزه است. در راه انقلاب اگر ثبات قدم وجود نداشت، اگر پیوستگى حرکت وجود نداشت، انسان رابطه‌اش با انقلاب قطع مى‌شود. این بى‌وفائى به انقلاب است. همیشه بودند کسانى که به انقلاب بى‌وفائى کردند، به انقلاب دل‌بستگى خود را کم کردند، به انقلاب پشت کردند. وصیت امام این است که جوان ما، مردم ما، نسلهاى گوناگون ما، با چشم واقع‌بینانه نگاه کنند. اصل، انقلاب است؛ اشخاص، اصل نیستند. انقلابى بودن به حفظ رابطه‌ى خود و عمل خود و پیوستگى خود با انقلاب است».
(بیانات رهبری در مراسم نوزدهمین سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی 14/03/1388)
لید(Lead)ß پاراگراف یا بند اول خبر را در تنظیم خبر به سبک هرم وارونه «لید» می نامند
لید خبر معمولا شامل یک یا حداکثر دو جمله (30تاحداکثر40واژه) است.در لید چکیده مهمترین مطلب یا خلاصه مهمترین قسمت خبر بیان می شود تا خواننده را جذب کند . اگر لید ،مهمترین مطلب را ب روشنی بیان کند احتمال اینکه خواننده خبر را بخواند زیادتر است
لید و عناصر خبری
در گذشته مرسوم بوده است ک لیدخبر ب تمام سوالات عناصر خبری پاسخ دهد. ولی درحال حاضر چنین روشی توصیه نمی شود زیرا لیدی ک ب 6عنصر خبری پاسخ دهد، پیچیده و طولانی است.
لید بی محتوا و لید با محتوای زیاد
لید بی محتواß خبرنگار باید از نوشتن مطالب کلی و بی محتوا(کلیشه ای) ک مطلبی ب خواننده نمی دهن،خودداری کند.
مثال لید کلی و بی محتوا : دیروز در جلسه هیئت دولت در مورد تورم و جلوگیری از افزایش قیمتها تصمیمات لازم گرفته شد
آنچه لازم
است در لید ذکر شود «همان تصمیمات لازم» است!
نحوه بیان درست این مثال : هیئت دولت دیروز برای جلوگیری از رشد تورم و افزایش
قیمتها آیین نامه مبارزه با گرانفروشی و نصب اتیکت بروی کالاها را تصویب کرد
لید با محتوای زیاد
ب همان اندازه ک لید بی محتوا مناسب نیست،لیدی هم ک ب 6عنصر پاسخ گوید،مناسب نیست.
مثال: عباس حسین زاده،هفده ساله،دانش آموز دبستان ابن سینا،ساعت3بعدازظهر دیروز هنگام عبور از خیابان سعدی با اتوبوس شماره14272-تهران12 ب رانندگی حسین نیکنام،48ساله،تصادف کرد و ساعتی بعد ب علت خونریزی مغزی در بیمارستان سینا درگذشت.
نحوه بیان درست این مثال : دانش آموزش هفده ساله ایی دیروز پس از تصادف با اتوبوس ب علت خونریزی مغزی در بیمارستان سینا درگذشت
البته باید توجه داشت ک در برخی از خبرها در نگارش لید ب تمام عناصر خبری پاسخ داده می شود و لید را هم پر محتوا نمی سازد! اخبار مجلس،برخی از گزارش های خبری و برخی از مصاحبه ها از جمله استثناهایی هستند ک پاسخ ب شش عنصر خبر لید،آن را پرمحتوا نمی کند.
عناصر خبری :
در تنظیم خبر،رکن اصلی،شناخت عناصر خبری می باشد.شناخت عناصر خبری است ک ب خبرنگار کمک می کند قبل از نگارش و تنظیم خبر،چگونه از اطلاعاتی ک در دست داردب نحو موثری بهره بگیرد
که؟ کجا؟ کی؟ چه؟ چرا؟چگونه؟
که ؟(who?)ç روزنامه نگار باید بداند چ کسی ،کسانی یا چیزی در پیدایش رویداد دخالت داشته اند.در بسیاری از موارد ذکر نام اشخاص ضروری نیست. ذکر نام اشخاص در پاراگراف اول(لید) در صورتی جایز است ک اکثر خوانندگان روزنامه و مخاطبان دیگر رسانه های خبری با خواندن و شنیدن نام فرد(شهرت) بتوانند قیافه و شکل آن شخص را در ذهن خود تداعی کنند.
باید توجه داشت ک ذکر نام کوچک افراد حقیقی فقط یکبار در خبر جایز است
عنصر که شامل «چه کسی» و «چه چیزی» می باشد و با ارزش خبری شهرت در ارتباط است.
مثال1- که؟ (چه کسی) : چهارهزار کودک در سال گذشته میلادی ب اتهام ارتکاب جرایم گوناگون در دادگاه ترکیه محاکمه شدند
مثال2- که؟ (چه کسی) : وزیران محیط زیست کشور های اروپایی اجلاس این هفته خود را تعطیل کردند
مثال1- که؟ (چه چیزی): جام مارلیک ک چندی پیش ب سرقت رفته بود در یک فروشگاه عتیقه فروشی پیداشد
مثال2- که؟ (چه چیزی): قطار حامل مواد سوختی در مسیر تهران-مشهد از ریل خارج شد
تعریف ارزش های خبری :
برای تشخیص این که چه رویدادی ارزش تهیه گزارش را دارد،احتیاج به معیارهایی استکه به کمک آن بتوان وقایع رو ارزشیابی و گزارش جامعی از آن رویداد برای مخاطبان تهیه کرد. این معیار ها ک به تنهایی یا گاه با ترکیب بایکدیگر، یک رویداد را ب وجود می آوردند و در ماهیت خود رویداد وجود دارند ارزش های خبری نامیده می شوند.
ارزش های خبری ب سوژه یابی و فهم خبرنگار از موضوع کمک می کند و هم اینکه در تنظیم خبر کار را آسان می کند.
